DKNEC cung cấp hệ thống thiết bị công nghệ các hãng

Ngôn Ngữ - Language

Truy cập

mod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_countermod_vvisit_counter

Đang online

Hiện có 53 khách Trực tuyến

Vận hành và giám sát mạng biến tần của hthống điện tiết giảm năng lượng

Vận hành và giám sát mạng biến tần của hệ thống điện tiết giảm năng lượng điện trong các trạm bơm nước qua mạng Profibus DP (P.1)

Tác giả: TS Nguyễn Tiến Dũng, THs Đinh Văn Hiến Công ty Cơ điện - Đo lường Tự động hóa DKNEC
Việc ứng dụng công nghệ biến tần kết hợp thiết bị điều khiển PLC và màn hình điều khiển vào Tự động điều khiển tốc độ các động cơ điện dẫn động các bơm nước để ổn định áp lực nước trên ống cấp nước (đường kính chính), đã tạo ra nhiều tiện ích trong điều khiển và hiệu quả kinh tế. Tuy nhiên, dạng hệ thống điện này mới chỉ đáp ứng mang tính hiện trường. Sự phát triển mạnh của lĩnh vực truyền thông công nghiệp đã mở ra khả năng phát triển, hoàn thiện các hệ điều khiển phân tán trong tự động điều khiển các quá trình sản xuất công nghiệp.

Bài báo giới thiệu một số kết quả nghiên cứu ứng dụng mạng Profibus DP trong việc hiện đại hóa vận hành giám sát mạng biến tần của hệ thống điện tiết giảm năng lượng điện trong các trạm bơm nước do Công ty Cơ - Điện - Đo lường - Tự động hóa DKNEC đã tích hợp và gia công phần mềm điều khiển đang hoạt động ổn định với chất lượng tốt tại một loạt các nhà máy sản xuất, cung cấp nước sạch trong nước.


Tổng quan hệ thống tiết giảm năng lượng điện tại các trạm bơm nước


Các trạm bơm mước (được hiểu là các trạm bơm nước thô, nước sạch) ở hầu hết các doanh nghiệp sản Trạm thường có tối thiểu 3 bơm, cùng cấp nước vào một đường ống chính (đường ống cái);
Hệ thống điện của trạm ở dạng thông thường: Các động cơ dẫn động bơm được khởi động trực tiếp hoặc sao/tam giác tùy thuộc vào công suất động cơ (thường là sao/tam giác) và tất cả các động cơ đều hoạt động ở tốc độ định mức;
Trong quá trình trạm bơm hoạt động, thường luôn luôn để một bơm ở chế độ dừng (mang tính dự phòng);
Việc điều chỉnh áp lực (hoặc lưu lượng) trên đường ống chính được thực hiện thông qua các van (có thể là van tay hoặc van điện) trong trường hợp sự thay đổi áp lực ở khoảng cho phép. Trường hợp ngược lại thì sa thải (có thể là một bơm, hoặc nhiều hơn) hoặc đưa thêm bơm dự phòng vào hoạt động (việc sa thải hoặc đưa vào hoạt động các bơm thường bằng tay). Tuy nhiên, khi thiết kế thường tính toán sa thải bơm khi áp lực nước quá cao;
Toàn bộ các tủ điện của hệ thống điện cho các bơm, được bố trí tại phòng điều khiển của trạm bơm.
xuất và cung cấp nước sạch tại nước ta đều được thiết kế với những đặc điểm chính sau: Trạm thường có tối thiểu 3 bơm, cùng cấp nước vào một đường ống chính (đường ống cái);
Hệ thống điện của trạm ở dạng thông thường: Các động cơ dẫn động bơm được khởi động trực tiếp hoặc sao/tam giác tùy thuộc vào công suất động cơ (thường là sao/tam giác) và tất cả các động cơ đều hoạt động ở tốc độ định mức;
Trong quá trình trạm bơm hoạt động, thường luôn luôn để một bơm ở chế độ dừng (mang tính dự phòng);
Việc điều chỉnh áp lực (hoặc lưu lượng) trên đường ống chính được thực hiện thông qua các van (có thể là van tay hoặc van điện) trong trường hợp sự thay đổi áp lực ở khoảng cho phép. Trường hợp ngược lại thì sa thải (có thể là một bơm, hoặc nhiều hơn) hoặc đưa thêm bơm dự phòng vào hoạt động (việc sa thải hoặc đưa vào hoạt động các bơm thường bằng tay). Tuy nhiên, khi thiết kế thường tính toán sa thải bơm khi áp lực nước quá cao;
Toàn bộ các tủ điện của hệ thống điện cho các bơm, được bố trí tại phòng điều khiển của trạm bơm.Với những
Việc ổn định áp lực nước trên ống không tin cậy, thao tác nặng (với van cơ);
Độ bền cơ khí của các van, bơm không cao do chịu áp lực của nước và luôn chạy ở tốc độ không đổi bằng định mức;
Trong quá trình thay đổi độ mở của van nhằm duy trì áp lực nước cần thiết theo sự thay đổi mức dùng nước trên hệ thống đường ống (đối với các trạm bơm nước sạch), gây nên sự lãng phí năng lượng điện tiêu thụ bởi các động cơ dẫn động;
Các động cơ điện dẫn động các bơm luôn chạy với tốc độ định mức với bất kỳ mức độ dùng nước sạch trên hệ thống đường ống cấp nước, vì vậy độ bền cơ khí (các ổ đỡ trục quay); tổn thất nhiệt trên cuộn dây không thể cải thiện được.
đặc điểm nêu trên, các trạm bơm này tồn tại những nhược điểm sau: Việc ổn định áp lực nước trên ống không tin cậy, thao tác nặng (với van cơ);
Độ bền cơ khí của các van, bơm không cao do chịu áp lực của nước và luôn chạy ở tốc độ không đổi bằng định mức;
Trong quá trình thay đổi độ mở của van nhằm duy trì áp lực nước cần thiết theo sự thay đổi mức dùng nước trên hệ thống đường ống (đối với các trạm bơm nước sạch), gây nên sự lãng phí năng lượng điện tiêu thụ bởi các động cơ dẫn động;
Các động cơ điện dẫn động các bơm luôn chạy với tốc độ định mức với bất kỳ mức độ dùng nước sạch trên hệ thống đường ống cấp nước, vì vậy độ bền cơ khí (các ổ đỡ trục quay); tổn thất nhiệt trên cuộn dây không thể cải thiện được.
Nhằm tự động điều khiển dòng năng lượng điện tiêu thụ bởi các động cơ phù hợp với mức độ tiêu thụ trên hệ thống đường ống chính (với trạm bơm nước sạch) và phù hợp với mức nước ở sông / hồ theo hai mùa khô/ lũ (với trạm bơm nước thô) thông qua tự động thay đổi tốc độ các động cơ dẫn động các bơm sao cho áp lực trên đường ống chính được tự động ổn định. Một phương án phổ biến nhất là sử dụng công nghệ biến tần kết hợp với các thiết bị điều khiển (PLC và màn hình điều khiển) để tích hợp thành một hệ thống điện (tạm gọi là hệ thống điện tiết giảm năng lượng điện cho trạm bơm nước) có cấu hình như hình 1.
Hình 1: Cấu hình hệ thống tiết giảm năng lượng điện trạm bơm nước sạch.


Hệ thống điện tiết giảm năng lượng điện cho trạm bơm nước với cấu hình như trên có đặc điểm chính Toàn bộ các phần tử PLC, TP....micro, Driver; khối rơ le trung gian; khối nguồn 220 VAC /24 VDC, được lắp gọn vào trong tủ liên kết thành một dãy tủ. Dãy tủ này được đặt ngay trong phòng điều khiển của trạm bơm;
Việc tích hợp phần cứng nên lựa chọn sản phẩm của các hãng có uy tín trên thế giới (ví dụ: PLC và TP ....micro nên chọn của Siemens, Drive nên chọn của Emerson/ Danfoss/ABB...)
Phần mềm điều khiển: được gia công tương thích với loại biến tần và điều kiện hoạt động cụ thể của từng loại bơm. Trong đây, đặc biệt chú ý tới các điều kiện địa hình mà hệ thống đường ống được lắp (đây là yếu tố ảnh hưởng tương đối lớn đến mức tiết giảm năng lượng điện). Phần mềm điều khiển quá trình hoạt động của các trạm bơm nước là sản phẩm với những tính chất đặc trưng của riêng từng công ty (hay có thể nói nó chính là một sản phẩm thể hiện khả năng về "năng lực" của từng công ty. Các công ty hoạt động trong lĩnh vực tự động hóa công nghiệp đều có khả năng thiết kế cấu hình, tính chọn thiết bị trong một hệ thống điều khiển quá trình công nghiệp là như nhau, chỉ khác nhau năng lực. Gia công phần mềm điều khiển cài đặt vào hệ thống sao cho hệ thống hoạt động đạt hiệu quả nhất;
Hệ thống hoạt động dựa trên nguyên lí cơ bản sau: Khi nhu cầu dùng nước trên đường ống thay đổi (đối với trạm bơm nước sạch), dẫn đến áp lực nước đầu vào các bơm thay đổi theo sự lên xuống của mức nước sông/ hồ (đối với trạm bơm nước thô), trạm bơm nước thô thay đổi. PLC sẽ nhận tín hiệu thay đổi áp lực nước từ cảm biến áp lực truyền về và sẽ xử lí để xuất ra các tín hiệu cần thiết làm thay đổi tần số, dẫn đến tốc độ các động cơ dẫn động bơm thay đổi theo hướng ổn định áp lực. Các quá trình hoạt động khác diễn ra tương đối dễ hiểu và không nhất thiết phải mô tả;
Hệ thống hoạt động được cả trong hai chế độ: tự động và bằng tay. Việc lựa chọn chế độ hoạt động của hệ thống, cũng như cài đặt các thông số kỹ thuật khác (như tần số lớn nhất/ nhỏ nhất; áp lực cần ổn định; ...được thực hiện từ màn hình TP...micro;
Như là một nguyên tắc bắt buộc: Hệ thống này chỉ hoạt động với tiêu chí tối ưu về mặt tiết giảm năng lượng điện tiêu thụ bởi các động cơ khi tất cả các bơm của trạm đều chạy (không để dự phòng) trong khoảng dao động chính của sự thay đổi mức độ dùng nước và mức nước trên sông/hồ. Trong trường hợp (thời gian tồn tại trường hợp này rất ngắn); khi mà tốc độ tất cả các bơm đã ở giá trị nhỏ nhất cho phép (có tính đến dải thay đổi tốc độ để hiệu suất của bơm là tối ưu) thì có khả năng sa thải bơm và sau đó tăng tốc độ các bơm còn lại để ổn định áp lực nước. Điều này quyết định đến việc: để thực hiện tiết giảm năng lượng điện tiêu thụ bởi các bơm cũ là thích hợp nhất) vào hệ thống bơm, sau đó đưa hệ thống điện này vào điều khiển tất cả các bơm cùng chạy;
Việc đánh giá mức giảm năng lượng điện tiêu thụ của từng bơm khi ứng dụng cấu hình như hình 1 vào thực tế, có thể được đánh giá trên các đặc tính cột áp trên đường ống chính và công suất bơm như hình 2.
về cấu tạo, nguyên lí hoạt động và những ưu điểm sau: Toàn bộ các phần tử PLC, TP....micro, Driver; khối rơ le trung gian; khối nguồn 220 VAC /24 VDC, được lắp gọn vào trong tủ liên kết thành một dãy tủ. Dãy tủ này được đặt ngay trong phòng điều khiển của trạm bơm;
Việc tích hợp phần cứng nên lựa chọn sản phẩm của các hãng có uy tín trên thế giới (ví dụ: PLC và TP ....micro nên chọn của Siemens, Drive nên chọn của Emerson/ Danfoss/ABB...)
Phần mềm điều khiển: được gia công tương thích với loại biến tần và điều kiện hoạt động cụ thể của từng loại bơm. Trong đây, đặc biệt chú ý tới các điều kiện địa hình mà hệ thống đường ống được lắp (đây là yếu tố ảnh hưởng tương đối lớn đến mức tiết giảm năng lượng điện). Phần mềm điều khiển quá trình hoạt động của các trạm bơm nước là sản phẩm với những tính chất đặc trưng của riêng từng công ty (hay có thể nói nó chính là một sản phẩm thể hiện khả năng về "năng lực" của từng công ty. Các công ty hoạt động trong lĩnh vực tự động hóa công nghiệp đều có khả năng thiết kế cấu hình, tính chọn thiết bị trong một hệ thống điều khiển quá trình công nghiệp là như nhau, chỉ khác nhau năng lực. Gia công phần mềm điều khiển cài đặt vào hệ thống sao cho hệ thống hoạt động đạt hiệu quả nhất;
Hệ thống hoạt động dựa trên nguyên lí cơ bản sau: Khi nhu cầu dùng nước trên đường ống thay đổi (đối với trạm bơm nước sạch), dẫn đến áp lực nước đầu vào các bơm thay đổi theo sự lên xuống của mức nước sông/ hồ (đối với trạm bơm nước thô), trạm bơm nước thô thay đổi. PLC sẽ nhận tín hiệu thay đổi áp lực nước từ cảm biến áp lực truyền về và sẽ xử lí để xuất ra các tín hiệu cần thiết làm thay đổi tần số, dẫn đến tốc độ các động cơ dẫn động bơm thay đổi theo hướng ổn định áp lực. Các quá trình hoạt động khác diễn ra tương đối dễ hiểu và không nhất thiết phải mô tả;
Hệ thống hoạt động được cả trong hai chế độ: tự động và bằng tay. Việc lựa chọn chế độ hoạt động của hệ thống, cũng như cài đặt các thông số kỹ thuật khác (như tần số lớn nhất/ nhỏ nhất; áp lực cần ổn định; ...được thực hiện từ màn hình TP...micro;
Như là một nguyên tắc bắt buộc: Hệ thống này chỉ hoạt động với tiêu chí tối ưu về mặt tiết giảm năng lượng điện tiêu thụ bởi các động cơ khi tất cả các bơm của trạm đều chạy (không để dự phòng) trong khoảng dao động chính của sự thay đổi mức độ dùng nước và mức nước trên sông/hồ. Trong trường hợp (thời gian tồn tại trường hợp này rất ngắn); khi mà tốc độ tất cả các bơm đã ở giá trị nhỏ nhất cho phép (có tính đến dải thay đổi tốc độ để hiệu suất của bơm là tối ưu) thì có khả năng sa thải bơm và sau đó tăng tốc độ các bơm còn lại để ổn định áp lực nước. Điều này quyết định đến việc: để thực hiện tiết giảm năng lượng điện tiêu thụ bởi các bơm cũ là thích hợp nhất) vào hệ thống bơm, sau đó đưa hệ thống điện này vào điều khiển tất cả các bơm cùng chạy;
Việc đánh giá mức giảm năng lượng điện tiêu thụ của từng bơm khi ứng dụng cấu hình như hình 1 vào thực tế, có thể được đánh giá trên các đặc tính cột áp trên đường ống chính và công suất bơm như hình 2.


2a. Các điểm làm việc của hệ thống (ở chế độ xác lập) ổn định cột áp
2b. Các điểm làm việc công suất của bơm khi ổn định cột áp trong đường ống chính trạm bơm nước.
Hình 2: Sự di chuyển điểm làm việc của hệ thống (bơm và đường ống chính) và điểm làm việc công suất của bơm ở chế độ ổn định cột áp theo phương pháp thay đổi tốc độ động cơ dẫn động bơm.

Trong đó: Đoạn thẳng A0-A1 trên hình 2a là đoạn thẳng mà các điểm làm việc của hệ thống sẽ di chuyển điểm công suất tiêu thụ của bơm khi đảm bảo ổn định áp lực mà mức tiêu thụ (lưu lượng) thay đổi. Từ hình 2, dễ nhận thấy rõ nét khả năng giảm năng lượng điện tiêu thụ càng lớn khi mức tiêu thụ nước càng giảm và đồng thời cho toàn bộ các bơm đều chạy (tức đảm bảo đủ lưu lượng / áp lực cần thiết trên đường ống chính với tốc độ các bơm càng thấp).
Hệ thống điện tiết giảm năng lượng điện cho trạm bơm nước sạch với cấu hình như hình 1, tuy đã đạt hiệu quả như đã nêu trên thì vẫn còn phải quan tâm vấn đề sau: Việc thiết lập hệ thống điện tiết giảm năng lượng điện này cho các trạm bơm nước mới chỉ đáp ứng về mặt hiện trường, cụ thể: nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng điện; tiện ích trong điều khiển (thao tác nhẹ nhàng hơn nhiều so với hệ cũ); nâng cao chất lượng cung cấp nước, tăng tuổi thọ động cơ điện, bơm, van, đường ống. Với một công ty chuyên ngành sản xuất và cung cấp nước sạnh, về mặt tổ chức có đặc điểm: thường có nhiều xí nghiệp cách xa nhau; trong mỗi xí nghiệp thường có nhiều trạm bơm cách xa nhau (có nơi lên tới hàng chục km); hệ thống đường ống tương ứng với từng trạm bơm nước sạch có thể độc lập hoặc "thông" với một hoặc toàn bộ hệ thống đường ống của các trạm bơm nước sạch khác. Như vậy có thể thấy với việc ứng dụng biến tần và các thiết bị điều khiển khác cùng gia công phần mềm điều khiển vào tất cả các trạm bơm đã tạo ra các "mạng biến tần" tai hiện trường (một mạng biến tần được hiểu là các biến tần cùng hoạt động trong một trạm). Vấn đề đặt ra là phải "liên kết" các "mạng biến tần" vào hệ điều khiển thống nhất từ cấp công ty (hoặc từ cấp xí nghiệp) xuống đến hiện trường. Đó chính là tạo ra hệ điều khiển có cấu trúc phân tán với ứng dụng Profibus DP như là một mạng truyền thông để thực hiện vận hành và giám sát các "mạng biến tần" tại hiện trường.
 


Bài liên quan:


Hỗ trợ online

Phòng kinh doanh:
Giám đốc kinh doanh
Mr. Khánh: 0905 765 666
Email: kinhdoanh@dknec.com.vn

Văn phòng đại diện TP. HCM: 51 Đường Số 2, P.Tân Thành, Q.Tân Phú, TP. HCM
ĐT:  (028) 6291 6699
Trợ lý kinh doanh
Ms. Long:  0983 285 089